COP29 kapsamında döngüsel ekonomi, sürdürülebilir kalkınma hedeflerini desteklemede kilit bir konu olarak ele alındı. Konferansın çıktıları, döngüsel ekonominin sadece çevresel değil, aynı zamanda sosyal ve ekonomik dönüşümde de büyük bir potansiyele sahip olduğunu gösteriyor. Aşağıda detaylı bir inceleme yer alıyor:

1. Döngüsel Ekonominin Küresel Gelişiminde Çok Taraflı Kalkınma Bankalarının (MDB) Rolü

COP29’da, Çok Taraflı Kalkınma Bankaları (MDB’ler), döngüsel ekonomiye dair ilk ortak raporlarını sundu. Bu rapor, plastik, tekstil, elektronik atık ve gıda gibi sektörlerde 20 farklı küresel projeyi detaylandırdı. Bu projeler:

• Kaynak verimliliğini artırmayı,

• Atık üretimini azaltmayı,

• Sürdürülebilir tedarik zincirleri oluşturmayı hedefliyor .

Öne Çıkan Noktalar:

• Özel Sektör: Döngüsel iş modellerine yönelik artan ilgiye rağmen, düzenleyici çerçevelerin geliştirilmesi gerektiği vurgulandı.

• Şehirlerin Rolü: Şehirlerin yenilikçi çözümler ve döngüsel ekonomi uygulamaları için birer merkez olduğu ifade edildi.

• Finansal Katkılar: Döngüsel ekonomiye geçişte finans sektörünün daha fazla rol oynaması gerektiği, ancak buna yönelik rehberlik ve kapasite geliştirme ihtiyacının olduğu belirtildi .

2. ECO ve UNEP Ortak Girişimi: “RESCUE”

Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (ECO) ve Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP), COP29 çerçevesinde “Bakü Kaynak Verimliliği ve Döngüsellik Bildirgesi”ni sundu. Bu bildiri, kaynak verimliliği, sürdürülebilirlik ve döngüsel ekonomi alanında iş birliğini artırmayı amaçlıyor. Ayrıca, “RESCUE” (Kaynak Verimliliği, Sürdürülebilirlik ve Döngüsel Ekonomi) girişimiyle bölgesel düzeyde kapasite geliştirme ve ortaklıkların güçlendirilmesi hedefleniyor .

3. Afrika ve Asya Perspektifleri

• Afrika Kalkınma Bankası (AfDB): Döngüsel ekonominin kıtada genç istihdam yaratma ve ekolojik faydalar sağlama potansiyeli vurgulandı. AfDB’nin “Africa Circular Economy Facility” adlı girişimi, döngüsel ekonomi projelerine finansman ve rehberlik sağlamayı hedefliyor .

• Asya Kalkınma Bankası (ADB): COP29’da tanıtılan Çevre Eylem Planı, Asya-Pasifik bölgesinde doğa-pozitif yatırımları artırmayı ve döngüsel ekonomiyi yaygınlaştırmayı amaçlıyor. Özellikle, gıda sistemleri ve plastik atık yönetimi gibi alanlarda döngüsel uygulamaların artırılmasına odaklanıldı .

4. İklim Hedeflerine Katkı

Döngüsel ekonomi, COP29’da iklim değişikliğiyle mücadelede kilit bir çözüm olarak ele alındı:

• Atık Azaltımı: Döngüsel çözümlerle sera gazı emisyonlarının azaltılması hedefleniyor.

• Adil Geçiş: Dezavantajlı topluluklar ve informal sektörlerin döngüsel ekonomiye entegrasyonu için politikalar geliştirildi .

5. Gelecek Perspektifi

COP29’da döngüsel ekonomi üzerine yapılan tartışmalar, bu alandaki küresel iş birliğini güçlendirmeyi ve özel sektör yatırımlarını artırmayı amaçlıyor. Ancak başarılı bir geçiş için:

• Yasal düzenlemeler ve teşviklerin iyileştirilmesi,

• Kapsayıcı politikaların benimsenmesi,

• Gelişmekte olan ülkelere finansal ve teknik destek sağlanması gerektiği ifade edildi .